India
Magisch India. In januari 2018 maakte ik samen met Rolf een reis van vier weken door Rajasthan en bezochten we ook Varanasi waar onze reis echt begon. Omdat deze reis zo bijzonder was, heb ik een groot deel van deze reis opgeschreven om ons verhaal te delen. Het is zeker interessant als je zelf het plan hebt door India te reizen. Als je op een gegeven moment de foto's wel wilt zien, scrol dan helemaal door naar beneden of ga direct naar de foto's door op de link hieronder te klikken.
Dag 1- Dinsdag 9 januari 2018
Onze vlucht ging allereerst van Amsterdam naar Delhi waar ik als vegetariër meteen met iets bijzonders werd verrast. Men gaat er in de luchtvaart richting India vanuit dat je vegetarisch eet en als je vlees wilt dan dien je dit aan te geven. De omgekeerde wereld dus ten opzichte van de Westerse. In India zijn er overigens dorpen waarin alleen vegetarisch wordt gegeten. In het vliegtuid vallen mij ook al interressante, fotogenieke mensen op. Ik ging dus de juiste richting op!
Dag 2 - Woensdag 10 januari – Delhi
In Delhi verbleven we een dag om het zonder hoge verwachtingen kort te ervaren. We hebben deze dag allebei 60 sigaretten op; tenminste volgens de stewardess in ons vliegtuig stond de smog die dag in de stad gelijk aan deze hoeveelheid. Het was de bedoeling dat we in de avond de trein richting Varanasi zouden nemen maar in de maand januari kan het heel mistig zijn en zo ook deze nacht. Rolf is die avond en nacht drie keer naar het treinstation gelopen (nee het internet werkt in India niet zo goed als in Nederland) om te kijken wat de nieuwe vertrektijd zou zijn. Op een gegeven moment staat er 5:00 uur achter onze 12562. We boeken nog een nacht in het hotel en Rolf staat om 4:00 uur op om te checken of de trein dan echt om die tijd gaat. Het gaat hier niet om de NS waar je kan zeuren dat je trein een half uurtje is vertraagd. De trein gaat inderdaad om deze tijd vertrekken en in 15 minuten sta ik buiten met onze spullen. Op straat zijn nog zoveel mensen die daar zelfs op het beton slapen. Een man warmt zich bij een vuurtje en onze blikken kruisen elkaar en ik vraag mij af wat er in hem omgaat. Wat is het toch oneerlijk verdeeld in de wereld.
Dag 3 - Donderdag 11 januari – treinreis Delhi – Varanasi
Op perron 12 is het echt een gekkenhuis, mensen die er slapen en die zich dus niet zoals wij nog voor een paar uur een hotelbed konden permitteren. Zoveel mensen met en zonder kinderen, met balen rijst en grote koffers op hun hoofd en dan hebben we nog de schoenenpoetsers. En dat allemaal zo vroeg in de ochtend. Onze vaste plaatsen in de coupé liggen vast, maar we hebben geen idee waar we moeten gaan staan op het perron. We lopen maar tot we niet verder kunnen met onze koffers waar ik bij blijf zodat Rolf verder kan kijken. Ik sta naast een lief gezin met een mooi meisje. We lachen naar elkaar. Haar moeder geeft haar een knuffel. Ik zou hier graag een foto van maken maar durf hier in de chaos mijn camera niet te pakken. Stipt op tijd (drie keer is scheepsrecht) komt de trein aan en nu is de chaos echt compleet. Voor ons was niet duidelijk waar we moesten staan maar dat wisten de meeste reizigers wel. Alleen wat zij niet wisten is dat de wagons gewisseld waren. De mensen van voor willen dus naar achteren en andersom. Het lijkt wel een volksverhuizing en de balen rijst, gehaaste en gestreste reizigers met grote koffers en tassen schieten aan ons voorbij. De mensen lijken in paniek en wij besluiten de andere kant van de perronzijde op te gaan waarbij we over een aantal betonnen platen heen moeten. Mensen lopen ook over het spoor met al hun zware koffers. Dat gaan we maar niet doen. Rolf stelt voor om te wachten totdat het wat rustiger wordt. Volgens mij kan het hem niets meer schelen of we wel of niet de trein halen. Ik wil nog wel graag doorzetten. We zijn nu zo dichtbij ons doel, maar even geduld hebben is wel een goed idee en als de massa iets is bedaard lopen wij naar onze wagon. Ik zie volgepropte wagons en laat Rolf weten dat ik het zo niet negen uur wil volhouden en dat het dan van mij ook niet meer hoeft. Ik wilde dit meemaken maar dat heb ik inmiddels wel voldoende. Bij het naar binnengaan in de wagon komt de urinelucht ons al tegemoet en de moed zakt mij nu echt in de schoenen. Maar het blijkt dat we een hele ruimte voor ons zelf hebben! Vier slaapplekken die we kunnen ombouwen tot twee bankjes. Wat heerlijk! Ondanks de lucht nemen we dankbaar plaats. We zijn nog niet bepaald uitgeslapen dus we besluiten onze bedjes op te maken met de dekens. We krijgen bedlinnen in papieren zakken uitgereikt en er liggen kussens. Wat fijn. Ondanks dat de bedden hard zijn en de trein een herrie maakt ben ik heel erg opgelucht. Jeetje wat zijn westerlingen toch verwend. Hoe gaan al die mensen verderop slapen? Waarvan de meesten al lange tijd op het station hebben doorgebracht. Ik wilde ook graag foto’s maken op de trein maar dat is nu lastig nu we alle ruimte voor onszelf hebben en ik het niet gepast vind om dan maar even met mijn camera een coupe binnen te vallen. Het is wel even goed. Er komen vast nog genoeg momenten voorbij deze maand. Om 00:30 uur bereiken we het station van Varanasi. De reis die 9 uur zou duren is dus 16 uur uitgelopen. Deze eerste klas treinreis die we samen met de muis in onze coupe hebben gemaakt was al een hele ervaring op zich.
Dag 4 - Vrijdag 12 januari - Varanasi
Na onze eerste nacht in Varanasi krijgen we ons ontbijt boven op het dakhotel geserveerd. Ondanks de mist is het uitzicht op de Ganges adembenemend. Mijn plan was om hier een bootje te huren en van daaruit te fotograferen in het vroegste ochtendlicht, maar met deze mist heeft dat weinig nut. Toch heb ik er heel veel zin in om de straat op te gaan. Die blijkt overigens behoorlijk smerig inclusief dode goudvis. We worden bestookt met vragen of we een bootje willen huren, henna willen of postcards willen kopen. Of mee naar een zijdewinkeltje willen gaan van de oom van een meisje die haar opleiding betaald omdat haar ouders het niet kunnen en meer van dergelijke verhalen. Je weet nooit wat wel en niet waar is en iedereen wil wat roepies van je. We geven meestal wat geld aan mensen die we fotograferen en het naar ons idee goed kunnen gebruiken en af en toe aan mensen die er heel slecht aan toe zijn. Het eerste wat mijn aandacht trekt is een zwerver die op straat ligt met drie honden om hem heen. Ze hebben alle drie duidelijk schurft, maar hij ligt dicht tegen ze aan en zijn arm heeft hij om een van de honden geslagen. Ik voel zo mee met deze man. We besluiten om hem later als hij wakker is wat geld te geven. Een paar uur later komen we hem tegen en loopt hij al op ons af. Hij is blij met de roepies die we hem geven en omdat deze meneer zo vriendelijk lijkt voelt het goed. Onze eerste dag in Varanasi is zo geslaagd. We genieten van alle bijzondere momenten die we tegenkomen en kunnen vastleggen, en ook van de heerlijke lunch en het diner.
Dag 5 - Zaterdag 13 januari – Varanasi
Op de tweede dag in Varanasi, als de mist al wat weg is getrokken, gaan we deze keer vanuit het hotel niet links maar naar rechts. Hier lijkt het wat minder toeristisch en fotograferen we de inwoners die de was aan het doen zijn. Uiteraard moeten we hen betalen hiervoor maar ze doen dan naar ons idee nog meer hun best met de was. Hard slaan ze de kleding op een steen waardoor de spetters alle kanten op slaan. Op de grond wordt alles gedroogd; soms op een plastic zeil en soms gewoon op het zand. Wij zouden dan weer opnieuw gaan beginnen maar voor hen is het schoon. Alleen het water uit de Ganges al zou ik niet in mijn kleding willen hebben, maar dit heilige water is voor hen prima om zichzelf te wassen, hun kleding te reinigen en van te drinken. Ik denk dat wij direct in het ziekenhuis belanden als we daar een slok uit nemen.
Op het strand lopen diverse koeien en stieren en als ik een prachtige bruine grote stier vlak voor mijn lens heb, kijkt hij ineens heel wakker uit zijn ogen. Ik let even extra goed op maar zie al dat ik niet degene ben die zijn interesse heeft gewekt. Boven aan de trappen loopt een prachtige koe. Ze heeft ook nog zijn kleur en ze zouden een prachtige match samen zijn. Het is zo’n geweldig gezicht en ik hoop dat hij haar aandacht kan krijgen. Er loopt echt wel een groot zwart exemplaar naast haar dus zo eenvoudig gaat het niet voor hem worden.
We fotograferen nog vele momenten met zoveel plezier. We hebben door de mist al een dag gemist terwijl we er liever een dag extra bij hadden willen boeken. Varanasi is echt een walhalla voor fotografen! Na opnieuw aangekondigde vertragingen voor onze treinreis naar Agra besluiten we deze tickets te laten voor wat ze zijn en een vlucht te boeken, die maar een uur vertraging heeft...
Dag 6 - Zondag 14 januari - Agra
Na de nodige hitte en vertraging op de vlucht komen we in de middag aan in Agra waar we opgewacht worden door onze chauffeur voor de komende drie weken. Zijn baas geeft ons een omhelzing en ik krijg meteen de kriebels van hem zo glad als hij is. Hij stelt ons voor aan Raj die met ons meegaat op onze reis. Hij heeft uiteindelijk veilig het land door genomen maar jeetje als we in Nederland zou zouden rijden. Het getoeter gaat maar door en de telefoon wordt continue gebruikt. Hij begint al snel over andere hotels die we moeten boeken, want die zouden beter zijn. Ik twijfel aan zijn oprechtheid want waar het eigenlijk om neer komt is dat hij wil dat we in een hotel slapen waar hij ook zijn onderdak en eten krijgt. Begrijpen doe ik het wel maar wij moeten dus uitkijken dat we niet een hotel annuleren dat juist heel bijzonder is.
In de avond komen we aan in Agra dat niet gelijk onze interesse weet te wekken. Raj mag ons niet afzetten bij ons hotel dat heel dicht bij de Taj Mahal gelegen is en het laatste stukje gaan we daarom verder met de Tuk Tuk. We eten wat in het Yash cafe waar de inrichting lekker kitsch is maar het eten heerlijk. Daarna vroeg slapen want de volgende dag vroeg op voor ons bezoek aan het meest indrukwekkende bouwwerk ter wereld.
Dag 7 - Maandag 15 januari – Agra – Jaipur
De entree naar de Taj Mahal gaat om 7:00 uur open dus als we er ruim voor die tijd zijn hopen we een van de eersten te zijn. Helaas blijkt het tegenovergestelde waar en staat er al best een behoorlijk rij. Mijn statief blijkt niet naar binnen te mogen en deze moet ik eerst in een bepaald gebouw inleveren en daardoor gedeeltelijk terug in de rij. Met het statief wilde ik meerdere opnamen maken om zo tot een foto te komen zonder toeristen. Helaas dus. Het is er zo druk met toeristen en echt mooi licht is er niet omdat dit al voorbij is. Je betaald ook nog eens 1000 roepies per entreeticket (locals betalen 40 of 500 roepies, dat was niet helemaal duidelijk). Wat we hadden moeten proberen is op het gebied zien te komen achter de Taj Mahal voorbij de rivier. Het gebouw is uiteraard schitterend maar we hadden allebei liever wat langer in het levendige Varanasi gebleven. Nu gaan we onze reis voortzetten.
Onderweg stoppen we bij Fatehpur sikri. Best bijzonder waar de gids ons verteld dat een staatshoofd er woonde met zijn drie vrouwen van zowel Hindoestaanse, Christelijke als Moslim afkomst. Zijn Hindoestaanse woonde in het grootste deel van het paleis omdat zij hem als enige een zoon had geschonken. Het geheel was beste bijzonder.
Als laatste stoppen we bij Abhaneri. Een architectonisch interessant gebouw maar we missen de mensen die er mogen lopen. Er heeft een keer iemand zijn nek gebroken dus sindsdien zit er een hek omheen. Het dorpje dat er naast ligt is wel interessant wat mensen betreft. Ik zie een blauwe muur dat mijn interesse wekt. Iets verderop staan bijzondere zwarte koeien. Ze kijken heel vreemd uit hun ogen, staan vast aan kettingen en ik word een beetje bang van ze. Ze lijken bang en boos tegelijk en het lijkt mij verstandig niet te dichtbij te komen. Later verteld Raj dat het buffalo’s waren, volgens Rolf de één na gevaarlijkste dieren van Afrika. Bizar dat de kinderen er zo dicht bij lopen. We fotograferen er wat rond en gaan weer verder richting Jaipur, waar we gaan overnachten in het schitterende Shapura House. Het meest chique hotel van onze reis waar we allebei zo ziek als een hond worden na waarschijnlijk het drinken van de Italian Smooth met ijsblokjes.
Dag 8 - Dinsdag 16 januari - Jaipur
Mijn iets te strakke spijkerbroek zit de volgende dag weer een stuk beter, maar het is wel jammer dat we wederom een groot deel van de dag missen om te fotograferen of een keer te relaxen in een mooi hotel. We liggen namelijk tot in de middag in bed en besluiten om toch maar naar de monkey tempel te gaan en nemen voor de zekerheid een pilletje in.
Er lopen honderden Berber apen rond in de monkey tempel en soms is er een hoop paniek en herrie en even later is het weer rustig. De kleine aapjes zijn zo schattig en pakken de nootjes aan uit je hand. Dat is zo’n bijzonder gevoel, heel zacht. Het zijn al wel boefjes want naast het nootje dat je wilt geven, weten ze er nog eentje te ontfutselen. Omdat Rolf er nog een stuk beroerder aan toe was dan ik, ben ik alleen naar de tempel geweest maar de terugweg lopend zie ik niet meer zitten. Voor 100 roepies spring ik achterop de motor van een jongen die onder de berg staat. Die bacterie heeft ons goed te pakken gehad en put je echt uit. Trek in eten hebben we nog steeds niet dus dat slaan we ook in de avond over. Alleen fruit in de ochtend en een paar slokken cola om de bacterie hopelijk te laten verdwijnen is wel voldoende.
Dag 9 -Woensdag 17 januari – Jaipur - Pushkar
Het ontbijt in het hotel ziet er zo heerlijk uit maar we houden het bij fruit en yoghurt. Ik neem wel een stuk cake mee mocht ik later toch ineens trek krijgen maar die geef ik later toch maar aan een bedelend jongetje. Jaipur staat bekend als de roze stad en is de hoofdstad van Rajasthan waar meer dan 2 miljoen mensen leven. In deze stad worden jaarllijks diverse festivals georganiseerd wat vele toeristen aantrekt. Door de drukke straten van de stad lopen de kamelen voor een kar wat een bijzonder gezicht is. Wij gaan echter op goed geluk de kleinere straatjes in om te zien wat daar te beleven is. In tegenstelling tot de standaard toerist gaan wij dus niet alle standaard bezienswaardigheden bezoeken. Iets wat Raj maar apart vindt maar uiteindelijk is hem wel duidelijk wat wij willen zien en dat is het echte leven in India. De mensen, de dieren, hoe ze leven en wat er gegeten wordt. De ochtend fotograferen we in een schooltje wat echt heel leuk is en waar we ook heel gastvrij werden ontvangen. In India is het een stuk eenvoudiger om kinderen te fotograferen dan in de landen waar ik dit eerder deed.
We zoeken Raj weer op en gaan naar Amber Fort. Zowel het oude gedeelte van de stad als deze bezienswaardigheid liggen aan de westkant van de stad dus ons hotel aan de oostkant ligt minder handig. Je mag alleen het fort in als je een olifantenrit boekt voor 1.100 roepies. Het is zo zielig als je die prachtige dieren daar ziet staan. Hier staan tientallen olifanten opgesteld en al heb ik mij ooit schuldig aan zo’n rit gemaakt, omdat ik toen niet wist welk dierenleed erachter gaat, ik ga nooit meer op een olifantenrug. Later lees ik ook een verhaal over hoe slecht deze olifanten het hier hebben waar zelfs een deel blind is. Ze moeten een angstig leven hebben, dus maak hier alsjeblieft geen gebruik van. Dus we lopen wat langs de weg waar ik een man zie staan die mijn aandacht trekt. Hij kijkt heel vriendelijk en ik mag een foto maken van hem. Zijn portret wordt mijn foto van de dag! Ik ben er heel blij mee en geef hem wat roepies die hij dankbaar aanneemt.
De zon is inmiddels al zo fel dat fotograferen niet meer interessant is. We gaan terug naar het hotel waar we nog even een uurtje willen relaxen bij het zwembad waar we nog geen gebruik van hebben kunnen maken. Rolf steekt zijn tenen in het water en aan zijn gezicht zie ik dat ik het maar bij een uurtje lezen in de heerlijk luxe ligstoel hou. Als lunch houden we het bij een bananenlaci (die drinken we heel veel die maand!). We hebben allebei nog weinig trek, maar dit smaakt heerlijk.
In de auto op weg naar onze volgende bestemming, Pushkar, werk ik verder aan mijn reisverslag. Het licht wordt alweer zachter en ik hoop dat we daar nog een paar foto’s daar kunnen maken in het zakkende zonlicht.
Raj rijdt af en toe als een idioot. Gewoon omdat dit zijn rijstijl is net als vele Indiërs met hem. Zijn gordel heeft hij meestal achter zijn stoel vastgezet en deze doet hij alleen vast als hij politie ziet en ondertussen belt en appt hij en ontwijkt de ene koe, aap, mens, kind, brommer en tuk tuk na de ander; uiteraard met een hoop getoeter. Het is net zo’n game. We bemoeien ons er maar niet mee en zitten braaf in onze gordels achterin. Hij heeft nu ook hard gereden omdat hij ons de ondergaande zon wil laten zien bij het meer. Het is prachtig. Aan de waterlijn zit een man te mediteren en dat is zo mooi om te zien met de zon die voor hem ondergaat. Pushkar vind ik nu al mooier dan Jaipur. Uiteraard loop ik enthousiast naar voren om een mooie foto te maken maar fotograferen mag daar niet en je moet je schoenen uitdoen vlak bij het water. Anders bad karma!
Om het niet te ingewikkeld te maken eten we even wat in ons 'the Country side' hotel. Het is hier een soort yoga gebeuren; heel relaxte types overal. Er is een grote tuin met zwembad en onze kamer is redelijk. De badkamer heel groot en ik heb er nog nooit eentje zo onpraktisch meegemaakt. De douchekop gaat door een groot deel van de badkamer heen waardoor alles nat is en blijft; een zooitje dus en iemand heeft hier duidelijk niet nagedacht. Indiaas laten we nog even voor wat het is; gelukkig is er pasta! We gaan op tijd slapen want de volgende dag willen we weer vroeg op.
Dag 10 - donderdag 18 januari - Pushkar
Na een simpel ontbijt brengt Raj ons naar het stadje. Het is nog een stukje rijden maar later komen we er achter dat als we een stukje langs de uitgedroogde rivier lopen we er ook komen.
We fotograferen een groot deel van de dag en beginnen meteen al met een mooi portret van een Indiër die duidelijk zelf ook op vakantie is. Het middelpunt van Pushkar is het aangelegde water waar hotels, restaurants en huizen omheen staan. Het is echt heel erg mooi. Ook hier weer overal koeien, apen, honden (veel puppy’s!) en veel duiven. In Nederland hebben we het over een duivenoverschot, overlast en worden de dieren afgemaakt. Hier is een levende handel in het voer voor de duiven. Net als voer voor de koeien. Er liggen stapels gras die je van gekleurde vrouwen kunt kopen voor de dieren. Hoe de honden hier overleven is mij een raadsel want er is nergens vlees te vinden en we zien hier ook nergens kip of omelet op de menukaart staan. Wij kopen regelmatig koekjes voor de hondjes bij gebrek aan een blik hondenvoer. Niet zo best natuurlijk maar we weten het anders niet en de hondjes zijn soms wel erg mager. Toch zien ze er hier beter uit dan in Marokko, onze een na laatste reis. Ik ben heel blij dat ik hier, in al die dagen, het aantal katten dat we gezien hebben op één hand kan tellen. Die moeten kunnen leven van de vogels en muizen die hier genoeg zijn want de brokjes die onze Oliver & Teuntje krijgen zijn hier niet.
We gaan lunchen in een tentje aan het water. Veel trek heb ik nog niet en ik ben ook zo bang dat ik weer iets verkeerd eet. Ik voel mij nog steeds niet echt goed en af en toe moet ik echt NU naar het toilet. We bestellen een vegaburger met champignons en een vega tosti. We nemen een paar happen en dan mogen ze het weer meenemen. Het is echt niet te eten. Gelukkig was de bananen lassi, ons drankje hier, wel ok. Naast mij zie ik een muisje zitten.
Uiteraard willen we vooral vroeg in de ochtend en aan het einde van de middag fotograferen maar tussendoor proberen we in de straatjes mooi licht te vinden. Hier zijn echter veel winkeltjes en dat maakt het minder interessant. Kooplui fotograferen is niet echt mijn ding. Op een gegeven moment zien we een heel oud vrouwtje zitten. Ze heeft een rode doek om haar hoofd, heeft duizend rimpels en zit voor een blauwe deur. Een mooi plaatje voor ons. Voor wat roepies mogen we haar fotograferen. Aan de overkant van het oude vrouwtje voor haar deur is een kapper. Hij scheert en masseert Rolf voor 200 roepies.
In de avond willen we dit keer wel in het stadje eten en kiezen gelukkig iets heel goeds uit. Restaurant Om Shiva heeft alle producten vers en voor het eerst zitten we ook aan de verse jus d’orange en eten we risotto en pasta.
Dag 11 – vrijdag 19 januari – Pushkar
Raj heeft ons bij aankomst in Pushkar op het hart gedrukt dat we niets mogen aannemen van de holyman die er lopen met bloemen. Ze stoppen de bloemen in je handen en willen je dan volgens geld afhandig maken. De eerste dag kwam er al snel zo'n holyman op ons af en hij komt helemaal gestrest over. Hij loopt zo zenuwachtig heen en weer om zijn zieltjes te winnen. Als we zijn bloem niet aannemen roept hij iets over bad karma. Rolf en ik zijn na de zoveelste keer nee zeggen op onze tweede dag in Pushkar toch wel nieuwsgierig wat er gebeurt als je de bloem wel aanneemt. Het is een heel verhaal maar het komt er op neer dat je inderdaad geen bloemen moet aannemen. Ze zetten je zwaar onder druk om een donatie te geven voor good karma. Ze staan echt met meerdere mannen om je heen. Ik had het idee dat het Hindoeisme wel een relaxte godsdienst is maar als het altijd gaat als hier dan kom ik daar op terug. Hoopte dat het hier minder op macht aankwam, maar dat blijkt dus hier in elk geval niet zo te zijn. De holyman doen overal hun gebedjes met de mensen er ik zie dat er geld voor gegeven wordt. Ik geloof niet in good en bad karma maar in mensen die goed en slecht doen. Met respect je medemens behandelen en op de goede manier met dieren en de natuur omgaan, lijkt mij het belangrijkste. Daar heb ik althans geen kerk en rituelen voor nodig en mijn geld geef ik dan liever direct aan de mensen en dieren die het hard nodig hebben en niet aan een kerk of holyman.
We lunchen weer bij Om Shiva en nu zitten we in de tuin. Het is er zo mooi en genieten van het verse fruit en de verse fruitsappen. Ik bestel bruchetta quatro formacci en een verse tomatensoep. Het is wel erg lekker allemaal. Rolf houdt het bij het fruit want hij voelt zich vandaag minder goed.
Aan het einde van de middag ga ik daarom alleen fotograferen. Ik ga ergens langs het water zitten en laat het om mij heen gebeuren. Ik word vooral gevraagd voor selfies maar ik word verder amper lastig gevallen. De holy man hebben het blijkbaar opgegeven met mij. Niemand die zeurt dat ik niet mag fotograferen maar mij wel vragen of ik ze wil fotograferen. Tenslotte zit ik tussen een familie uit Mumbai. Ik geniet er zo van. Ze zijn zo aardig en nadat ik wat verplichte foto’s van ze heb gemaakt kan ik gewoon mijn gang gaan. Het maakt ze niets uit dat ik tussen de halfnaakte vrouwen zit. Fotograferen doe ik dan niet want dat vind ik toch niet respectvol vooral omdat het eigenlijk niet mag. Maar de naakte kindjes wel en het maakt niemand wat uit. Af en toe pak ik mijn camera en verder observeer ik. Als de familie weg is ga ik ook weer verder. Ik sla de handel in het dierenvoer gade en voel mij er best tussen passen. Ik zorg voor de magere hondjes met mijn koekjes en niemand valt mij lastig. Misschien scheelt het ook dat ik vanmiddag mijn rode armbandjes aan heb gedaan die ik van twee lieve vrouwen heb gekregen die ik mocht fotograferen. Ze wilden er geen geld voor, het was gewoon uit vriendelijkheid.
Als ik mijn rondje om het water heb gelopen kom ik Raj tegen. Hij loopt het stille stuk naar het hotel met mij mee. We zien de kleine puppies nog die Rolf en ik eerder die dag hebben gezien en gevoerd. Ze zijn zo leuk en enthousiast en de moederhond is zo mooi en lief. Het valt mij alles mee met de dieren tot nu toe hoe ze eruit zien.
Rolf ligt nog in bed als we het hotel binne komen en hij weet nog niet of hij wil eten. Uiteindelijk ga ik aan het einde van de avond toch maar even alleen een pasta eten in ons restaurantje.
Dag 12 – zaterdag 20 januari – Pushkar-Raipur
Rond 10:00 uur is de auto weer vol en zijn we onderweg naar Raipur. Na 12 dagen hebben we nu even ‘weekend’. We hebben een kamer geboekt in het Laksman Sagar hotel waar ze 12 huisjes hebben. Na twee uur rijden komen we al in de buurt. Raj is hier als chauffeur nog nooit geweest en verbaasd zich er over dat we hier een hotel hebben gevonden. Het is echt een verborgen parel hier als je van rust en natuur houdt.
Als we arriveren, verbazen we ons direct. Wat een prachtige natuurlijke omgeving! We worden er vriendelijk ontvangen met een drankje en een warm, vochtig doekje om onze handen schoon te maken. Raj zet ons meestal af bij onze hotels en loopt alleen mee als we iets heel moois hebben. In Raipur liep hij mee en ook nu is hij duidelijk geïnteresseerd, maar het valt mij op dat ze dat niet in hem zijn. Hij gaat bij ons zitten maar krijgt geen drankje. Voor ons is het personeel heel vriendelijk. Niet slijmerig wat we ook wel meemaken, maar meer gelijkwaardig. We zitten in het blauwe gebouw (voorheen het mannen gebouw) en krijgen een rondleiding door het roze (het vroegere vrouwen gebouw). Als je hier bovenop staat, kan je rond 18:00 uur genieten van de zonsondergang en heb je uitzicht op een prachtig zwembad dat uit de rotsen is gehouwen. We verlaten het gebouw en worden nu naar ons huisje nummer 10 gebracht en de koffers volgen later. Het is een aardig stuk lopen de berg op maar wat is het hier mooi!! Ons huisje is geweldig met een prachtig uitzicht op water en een klein zwembadje. Het is helemaal open van binnen zonder deuren wat ik heerlijk vind. Een prachtige woonkamer met een haardje en overal gekleurde kussens, een grote hal, een knusse slaapkamer en een geweldige badkamer die uit prachtige stenen bestaat. Wat een contrast met onze voorgaande verblijven. Hier hou ik van! De materialen die zijn gebruikt en hoe het huisje is opgebouwd. Het kan niet beter.
De omgeving is voor echte natuurliefhebbers en hier zijn zo’n 153 soorten vogels te vinden. Een waar paradijs voor vogelspotters. We lunchen op z’n Indiaas wat voor mij al niet echt meer hoeft. We verkennen het gebied in de middag en genieten van een ‘vrije’ dag. In de avond kunnen we kiezen om in het restaurant te eten of rondom een haardvuurtje. Dat laatste is natuurlijk wel heel sfeervol maar we besluiten onze kleding maar rookvrij te houden. Rolf voelt zich nog niet helemaal goed en houdt het op een fruitsalade en ik ga voor het Indiaanse diner. Die nacht slapen we zo heerlijk in het prettige bed met zacht matras. Zelfs ik slaap nu eens in één keer door.
Dag 13 – zondag 21 januari - Raipur
We worden vroeg maar helemaal uitgeslapen wakker. Wat een heerlijke omgeving is het toch. Ik zet de deuren naar ons mooie terras en uitzicht open om de vogels te horen. Aan de overkant staan antilopen en heel veel pauwen. Er zijn net zoveel pauwen hier als dat we eksters in Nederland zien. Nooit geweten dat pauwen ook kunnen vliegen maar dat doen ze hier volop van de ene kant van de rots waar onze huisjes staan naar de rotsen aan de overkant van het water. Continue zie je ze overvliegen. Wat een prachtig gezicht. Ik ken ze alleen van de kinderboerderij waar die arme dieren dus duidelijk gekortwiekt zijn.
Voor het ontbijt vragen we of het mogelijk is een continental versie te krijgen. We worden verwend met verse jus d’orange, vers fruit en bananen pancake. Al eet ik in Nederland het liefste Indiaas als we uit eten gaan, ik heb er nu wel een beetje mijn buik van vol. En mijn buik ook…. We stappen even later de kano in om samen met de bioloog van het hotel, die ons van alles verteld over de vogels die we tegenkomen. We zien weer een ijsvogeltje die hier ook symbool staat op een water- en bier merk.
In de middag probeert Rolf de drone uit die we ook hebben meegenomen en maakt een paar beelden van het zwembad wat achteraf niet blijkt te mogen. Als het licht weer gaat zakken maken we een rondje langs het water met de bioloog die ons verteld over het leefgebied van de vele vogels een aantal andere dieren zoals antilopen die we ook tegenkomen.
Dag 14– maandag 22 januari –Raipur-Udaipur
Rond 8:00 vertrekken met de bioloog en een Indische toerist/hotelchecker naar een boerderij om te ontbijten. Onderweg verteld hij nog honderduit over alle bijzondere vogels die we tegenkomen. Even later komen we aan op de boerderij en eindelijk zie ik weer iets interessants om vast te leggen met mijn camera! Een vrouw in het rood is ons ontbijt aan het voorbereiden met haar blote handen en ik zie dat er water in het eten wordt verwerkt dat niet uit een flesje komt. Hopelijk gaat dat goedkomen… Achter haar staan diverse koeien en kalfjes. Een kleine grijze trekt direct mijn aandacht. Hij schijnt pas 10 dagen oud te zijn en is behoorlijk bang voor mij. Ik vind het zo zielig dat hij daar zo vast staat zonder lekker gras om hem heen en zo’n kort touw. Maar hij krijgt vast een beter en langer leven dan het gemiddelde kalfje in een kist in Nederland. Er staan ook nog vele geiten achter een hek en er loopt een hond rond. Alle dieren zien er goed uit. Als we na het ontbijt afscheid van de familie nemen is het kalfje al wat minder bang voor me.
Als we terugkeren in ons huisje kunnen we nog even lezen en onze koffers inpakken en dan is het helaas weer tijd om verder te gaan. De bioloog komt nog even bij ons zitten als wij op Raj wachten. Na een berg vaak onverstaanbaar Engels verteld hij dat onze koffers al in de auto staan. We wisten helemaal niet dat hij er al was.
Raj rijdt nu helemaal als een idioot met nog meer getoeter als normaal. Ik vraag mij af waar hij geïrriteerd van is want dat is hij duidelijk. Even later wordt het duidelijk. Hij mocht met de auto niet verder rijden en volgens mij ook niet echt naar ons toe. Ze hadden hem niet bepaald vriendelijk behandeld en daar kan ons meneertje helemaal niet tegen, wat ik ook wel begrijp. Hij verteld ons dat hij zo de mensen bij hem thuis niet zo behandeld ook als ze van een lagere klasse zijn. En dat hij het zo fijn in Italië en Duitsland vond waar iedereen voor zijn gevoel gelijk is. Even later stoppen we bij een wegrestaurantje voor een kaasomelet, een kipsandwich en een bananen- en ananas lassi. De drankjes bevatten duidelijk een berg suiker en zijn niet zo heerlijk als we gewend zijn.
We vervolgen onze weg. Hoe hij het doet met die rijstijl en harde Indiaanse muziek van Raj weet ik niet maar Rolf slaapt alweer snel in terwijl ik ondertussen heel wat woorden intyp. Ray wijst mij weer op een spookrijder. Het is de vierde die we tot nu toe zijn tegengekomen op onze reis. Dit keer was het weer een vrachtrijder. Er is toch wel wat geluk voor nodig om een reis door India goed door te komen.
Als we in Udaipur aankomen zet Raj ons eerst af bij een park met veel bloemen. Er zijn vooral veel toeristen en wij zijn niet echt onder de indruk (wij zijn natuurlijk verwend met onze Keukenhof) dus we gaan verder naar ons hotel. We hadden er niet zo veel van verwacht maar we zijn aangenaam verrast. Het Pichola lake hotel is ontzettend sfeervol en wij hebben een kamer met uitzicht op het meer met een mooi balkon. Wat is het hier prachtig!! We pakken onze camera’s om in het laatste avondlicht nog te fotograferen. We maken foto’s aan de waterkant en gaan dan een hapje eten in een restaurant dat Raj heeft aangeraden. Het ligt aan het water en we zitten er heerlijk.
dag 15 – dinsdag 23 januari - Udaipur
Na een heerlijke nacht gaan we al vroeg op pad en volgen een paar leuke schoolmeisjes met hun mooie uniformen. We komen terecht op een schoolpleintje waar de zon in schijnt en waar alle ouders op dat moment de kindjes komen brengen. Ik raak in gesprek met een aantal docenten en vraag toestemming om te fotograferen. Rolf gaat ondertussen al los met zijn camera. Terwijl ik met ze in gesprek ben, is er enige commotie want er zijn twee grote zwarte koeien of stieren te water geraakt. Ik zie er eentje op een hoger plateau klimmen maar ik kan niet zien wie nummer twee is want die is helemaal kopje onder. Gelukkig lukt het hem ook op het plateau te komen en is het voor hen beiden mogelijk om via een trap weer de straat op te komen. Rolf had al gezien dat ze heel onhandig aan het doen waren en op een kort stuk probeerde te keren. Dat was dus niet goed gegaan.
Als alle kinderen binnen zijn, mogen een aantal ouderen bidden en de kleintjes de woorden herhalen. Uiteraard leggen we het dankbaar vast na onze toestemming te hebben verkregen. In één van de klaslokaaltjes leg ik nog een paar momenten vast en daarna zit ik nog even bij de leerkrachten om een emailadres te krijgen om de foto’s op te sturen. Email is nog niet helemaal ingeburgerd in India en af en toe wordt er druk gediscussieerd welk adres moet worden doorgegeven Een vriend van een vriend heeft altijd wel een adres en die moet dan gebeld worden. Maar vaak lukt het. Ik vind het geweldig dat we hier zo’n medewerking meestal krijgen en dan is het fijn wat terug te kunnen doen in de vorm van een mooie foto toesturen.
Onze magen geven aan dat het tijd voor het ontbijt is. Inmiddels schijnt de zon volop en we gaan heerlijk buiten zitten aan de waterkant met de bougainvilles, Rolf zijn favoriete bloemen. We laten er een omelet maken en zorgen voor wat toast. Het is voor ons niet echt uitgebreid het buffet maar prima en we zitten er echt prachtig. Ondertussen zien we aan de overkant allemaal vrouwen in gekleurde kleding aan het wassen slaan en snel pakken we onze apparatuur. De zon was er net nog niet en nu net iets teveel maar het is nog prima te doen met het licht. We zien direct vrouwen aan de slag met een lange doek die er prachtig uit ziet in het tegenlicht.
We lunchen bij 'de Dokter', boven op een dak met prachtig uitzicht over de stad. Ik observeer een eekhoorntje dat bovenop een stenen muurtje zit; vele meters hoog. Ik blijf ze leuk vinden deze diertjes die je werkelijk door heel India ziet. Het eekhoorntje loopt recht naar beneden via de muur. Ze zijn zo behendig hierin en rennen vaak achter elkaar aan op de smalle muurtjes. We fotograferen nog tot de zon rond 18:00 uur ondergaat en gaan dan weer terug naar ons hotel, waar we een tafel hebben gereserveerd op het dakterras. Het is denk ik een van de meest sfeervolle plekken om te eten en het is dus niet voor niets dat het helemaal vol zit. Ondanks onze reservering om 21:00 uur gaan we pas een uur later aan tafel. Er staan hoge vuurkorven en er staan sfeervolle oranje lampjes op tafel. Het prachtige uitzicht maakt het plaatje compleet.
dag 16 – woensdag 24 januari - Udaipur
Vandaag staat deels afzien op het programma maar dat weten we nog niet als we vroeg aan ons ontbijt zitten. We genieten ondertussen van het mooie uitzicht over het water en de diverse kleine vogeltjes die we in de bloemen zien zitten.
We worden opgehaald door een busje dat ons naar een manege gaat brengen. Onderweg vinden we het wel erg jammer te horen van de chauffeur dat we niet kunnen galopperen terwijl dit een duidelijke voorwaarde voor ons was. Gezien we wel heel veel zin hebben in een rit te paard gaan we toch. Het zijn hele mooie paardjes en ik zie een witte die mij zelfs te pittig lijkt. Verstandig als we daar niet op gaan denk ik. Gelukkig is dit paard voor de gids en krijgen wij wit/bruin gevlekte paarden. De mijne lijkt in eerste instantie rustig maar blijkt even later over over meer dan voldoende pit te bezitten. Ik blijk een ‘crazy horse’ te hebben meegekregen die de gemiddelde toerist niet meekrijgt. Als de gids ziet dat wij het er wel goed van afbrengen gaan we af en toe wel een stuk in galop. De eerste twee uur ben ik behoorlijk aan het werk om hem in het gareel te krijgen. Normaal zou ik het paard even flink laten rennen maar dat is hier niet zo eenvoudig. Maar gelukkig krijg ik hem uiteindelijk wel onder controle of is hij gewoon moe, dat zal ik nooit weten. We rijden door een steengroeve waar hard wordt gewerkt. Overal is stof tot ver over de planten en bomen neergestreken en we zien er dus zelf ook wat stoffig uit. Af en toe nemen we met de paarden een flinke spurt naar boven. We komen uit bij een meertje met veel koeien er omheen. Het is er zo mooi en het is fijn om even gras onder de hoeven te voelen. Er volgen nog wat kleine dorpjes met mensen en kinderen die duidelijk geen toeristen gewend zijn. Ze gillen en zwaaien naar ons. Terug op de manege wordt er nog een lunch voor ons verzorgd en worden we daarna weer terug naar het hotel gebracht.
Bij tailor Moda King, vlak bij ons hotel, besteld Rolf na twee linnen op maat gemaakte overhemden er nog eentje en ook nog een broek. Na een douche om al het stof af te wassen, gaan we weer op pad met onze Nikon & Sony. Rolf wil graag bij het water fotograferen of gewoon lekker hangen en ik trek richting de Moslim wijk, waar ik wel meer naar het mooie licht moet zoeken. Hier acht ik echter de kans groter om bijzondere momenten tegen te komen al zijn de moslims minder gesteld op een camera. Ik hou van uitdagingen! In minder mooi licht maar in een bijzondere setting zie ik een stukje verder op een mannetje in een winkel met een hond ervoor. Het ziet er heel mooi uit en ik vraag netjes of ik een foto mag maken wat geen probleem is. Er komt nog een meneer langs die vraagt of ik een kopje thee wil. Het is Chai thee dus met melk waar ik niet van hou maar het uit beleefdheid wel aanneem en vraag of ik mag zitten in zijn winkel. Al spreekt de man amper Engels dit zijn mijn momenten die ik zo speciaal vind. Ik maak nog een paar foto’s van hem en vervolg dan mijn weg. Een vrouw in het roze met een hele grote bril loopt mij voorbij en ik zie ook groene oude deuren. Dat is mijn beeld maar helaas mag ik haar niet fotograferen. Zo jammer, dus ik loop door maar besluit toch weer terug te gaan. De grote groene deuren in het mooie licht wil ik zo graag vastleggen met een interessant persoon ervoor en die zie ik ook gelijk al. Deze man, die later een holyman blijkt te zijn, vindt het geweldig om model te staan. Ik ben superblij en besluit terug te gaan Rolf. Heel eenvoudig is het niet want ik heb bewust niet opgelet waar ik heen ging. Ik wilde helemaal focussen op de omgeving en niet waar ik precies was. Meestal raak ik sowieso de weg wel kwijt. Gelukkig kom ik na wat vragen weer in de omgeving waar Rolf uithangt. Het is heel gezellig om samen te fotograferen en als ik een keertje alleen ben is dat ook goed want ik maak dan meestal wel wat leuks mee. In de avond eten we in een restaurant naast het hotel dat hoge aanbevelingen heeft bij tripadvisor maar het valt het behoorlijk tegen. De pizza is wel ok maar hebben we hier toch wel veel beter meegemaakt. Ik bewaar een paar stukjes en voer die later aan twee puppy’s die in eerste instantie niet weten wat ze er mee moeten maar als ik er kleine stukjes van maak, eten ze alles op.
Terug in het hotel zetten we de wekker op 6:45 uur om de volgende ochtend nog een laatste shoot te maken in het mooie Udaipur.
dag 17 – donderdag 25 januari - Udaipur - Jodphur
Rolf was onrustig vannacht dus niet bepaald uitgeslapen zet ik mijn alarm op mijn i-Phone uit. Vandaag zijn we als eersten in de ontbijtzaal. Eerst maar ontbijten want de zon is nog niet helemaal mooi op. Als we even later buiten zijn, zien we een man op zijn hurken de krant lezen en ik zie ook een kalfje iets verder op. Soms moet je het lot maar een beetje helpen en ik geef hem een tikje op zijn bil in de hoop dat hij ‘mijn beeld in’ loopt. Het wordt mijn foto van de dag weet ik nu al als het kleintje de goede kant oploopt en precies daar gaat stil staan waar ik hoopte. Ik leg hem en de lezende man in het mooie ochtend tegenlicht vast.
We verkennen het stadje nog aan de andere kant en zijn rond 10:00 uur weer in het hotel. Rolf gaat nog even naar de Moda King om zijn broek op te halen. In plaats van een knoop hadden ze er een sluiting van gemaakt die niet bepaald in onze Europese mode past, maar het is gelukkig goed opgelost. De koffers staan een half uur later weer in Raj zijn auto en daar gaan we weer. Vreemd genoeg voelen de vele uren in de auto niet als lang en saai. Er is ondertussen genoeg te zien en soms stoppen we voor een foto. Zoals een oud vrouwtje in het rood dat helemaal gebukt tussen de buffalo’s loopt.
Ons hotel dat Raj heeft geregeld heet KP Haveli en heeft een klein zwembadje in de schaduw. We zijn drie weken verder en hebben een paar keer een hotel met een zwembad gehad maar het water is zo ijskoud dat we er nog geen enkele keer gebruik van hebben gemaakt. Gezien we best moe zijn, eten we een hapje in het restaurant op het dak van het hotel. Het eten is prima en we geven ook een zielig poesje iets van de minder pittige noodles maar dat is het niet helemaal voor haar. We bestellen maar een bordje kip voor dit beestje. De andere poesjes die we nog niet hadden gezien verzamelen zich om het bordje en genieten duidelijk van dit maaltje. Het is zo’n mooi gezicht om de vier nog beste jonge poezen te zien smullen. Het bord is in no time helemaal leeg en het was best veel. Die gaan lekker slapen en wij daarmee ook.
dag 18 – vrijdag 26 januari - Jodhpur
We staan vroeg op voor het mooie ochtendlicht en gaan op verkenning in Jodhpur. Al snel komen we er achter dat we de ‘blauwe stad’ iets te veel credits hebben gegeven. Het is net zo’n drukke grote stad als Jaipur. Hoe ga ik hier de rust in mijn foto’s brengen? En ik had mij nog zo verheugd op het fotograferen hier maar het valt behoorlijk tegen. Toch maak ik nog best een paar mooie foto’s, maar veel minder interessant dan ik in gedachte had.
Vandaag is een nationale feestdag ‘republic day’ en je ziet hier en daar wat feestgedruis maar met name komt de drukte van de vele brommers. Die zouden van mij uit het straatbeeld mogen verdwijnen. Ze rijden als gekken, maken een hoop herrie met hun getoeter en de vele manke hondjes zijn vooral aan hen te danken. En als er eens een mooie blauwe muur is dan staan ze er rijen dik voor.
We lunchen op het dak van het Indique Hotel. Het ziet er best ok uit en het eten is er prima met een mooi uitzicht op de clocktower.
In de middag laat Rolf het afweten met fotograferen en ga ik alleen op pad. Ik loop richting het fort en hoop daar wat meer blauw tegen te komen. Op een gegeven moment voelt het toch wat minder als ik door een steeg loop en een vrouw en kinderen de weg versperren. Ik maak duidelijk dat ik richting het fort wil en een jongetje wil mij er mee naar toe nemen wat ik niet wil. Ik probeer uit te leggen dat ik verder wil maar daar zijn hij en zijn vriendjes het niet mee eens en als ik verder ben komen er stenen mijn richting. Mijn eerste echt vervelende ervaring hier in India.
Als ik terug kom in het hotel knap ik mij snel een beetje op voor onze kookworkshop waar we om 19:00 uur moeten zijn. Raj heeft voor 3.000 roepies voor ons tweeën geboekt bij Uscha van MV species. Ze is opgegroeid in een gezin met 7 zussen die zover duidelijk is allemaal werken in het bedrijf. De ruimte is sfeerloos maar we hebben toch een erg leuke avond waarin we leren om chepaties te bakken, rijst te koken op z’n Indiaas en een groentencurry te maken. Het lukt best goed en eten dus heerlijk daarna. Raj die beneden op ons wacht krijgt ook zijn maaltijd. Het is echt een ritselaar. Alles wat hij regelt, weet hij wel iets voor zichzelf uit te slepen. Zolang hij leuke dingen regelt vinden we dat prima en slim van hem want de enige die rijk van het chauffeuren wordt, is de eigenaar. We kopen nog wat spices en nemen afscheid van Uscha. Thuis wil ik heel graag zo af en toe op deze manier gaan koken.
Rolf wil nog een koffie drinken dus we zeggen Raj gedag en lopen naar een tentje als ik een toerist een hond zie aaien die op een hoop vuilnis ligt. Ik mag de jongen direct en begin een praatje met hem. De Canadees die later Joey blijkt te heten verteld dat hij zag dat de hond werd aangereden. Het dier is zo lief en ik zie hoe hij zijn achterlijf niet kan gebruiken. Hij ligt daar maar in het vuil met de Canadees die hem blijft aaien. De tranen gaan over mijn wangen. Dit wordt mij even teveel. Joey wil het hondje graag meenemen naar zijn hotel en we proberen samen de blonde hond die een beetje op een kleine golden retriever lijkt op de jas van Joey te tillen. Het maakt hem niets uit dat die vuil wordt van het vuilnis en waar zelfs de poep tussen ligt. Maar het hondje heeft te veel pijn of is te bang en het lukt ons niet hem op de jas te krijgen. De hond heeft al wel medicijnen gekregen en ik hoop maar dat het pijnstillers zijn die hem de nacht gaan doorhelpen. Ik koop nog wat koekjes voor hem maar hij wil niets eten.
dag 19 – zaterdag 27 januari - Jodhpur
De volgende ochtend loop ik de Canadees in ons hotel tegen het lijf. Hij geeft aan dat hij na het ontbijt weer naar het hondje wil gaan. Ik ben vanmorgen weer alleen aan het fotograferen. Rolf zijn stad is dit niet.
We gaan later met Raj naar een soort van natuurreservaat met een meer waar veel vogels leven en met een verrekijker zien we de herten lopen. Heerlijk om even alleen in de natuur te zijn. De opzichter daar laat ons in totaal drie kleine uiltjes zien. Zo schattig. Ik zie ook nog twee papagaaitjes voor gezinsuitbreiding zorgen.
Raj begint even later een verhaal over een Canadees in ons hotel en dat hij die vanmorgen heeft geholpen met een hondje dat was aangereden. En dat verteld hij nu pas! Daarom wilde hij morgenochtend niet om 8:00 uur al vertrekken want dan gaat hij weer met de Canadees op pad om dingen voor het hondje te regelen.
Op de terugweg gaan we langs Restaurant ‘on the rock’. Oh dit is helemaal ons restaurant. Overal lichtjes, live muziek en aardige bediening. Het eten is er heerlijk en in zulke restaurants wil ik wel vaker zitten. We rekenen inclusief fooi circa 2.500 roepies totaal af wat neerkomt op circa € 31,00. We hebben een hoofdgerecht en een dessert op en wat gedronken maar geen wijn wat het hier heel duur kan maken. Maar dat is dus het duurste wat je er hier van kunt maken.
We zijn best vroeg terug in het hotel waar we nog even relaxen en dan op tijd gaan slapen.
dag 20 – zondag 28 januari - Jodhpur-Jaiselmer
Vandaag is het zondag dus slapen we maar eens uit en gaan op ons gemak ontbijten. We ontmoeten de Canadezen bij ons vertrek en ik ontmoet nu ook zijn vriendin. Net zo’n lieverd als haar vriend. Wat een leuk stel en ze vertellen enthousiast over het hondje. Hij heeft weer een check-up gehad en zoals het eruit ziet, gaat het goed met hem komen. Zeker als het lukt om hem naar Canada te krijgen. Allereerst gaat hij nu met een privé chauffeur naar Delhi waar Raj de contacten heeft. Daar gaat hij aansterken en als het stel na het einde van hun reis in Delhi aankomt is hij hopelijk sterk genoeg om de vlucht naar Canada aan te kunnen. Ze vertellen nog dat de hond naar heel veel mensen wilde bijten toen het ongeluk net was gebeurd behalve naar Joey.
Het is iets voor 11:00 uur als we in de auto zitten richting Jaiselmer. Met nog vijf uur voor de boeg hoop ik dat we het mooie licht nog net redden maar ik vrees dat het een uitdaging gaat worden.
Onderweg zien we antilopen, een karavaan van kamelen met karren vol mensen, kinderen en honden. Het licht is midden op de dag en ik hoop maar dat we nog zoiets gaan tegenkomen in beter licht want het is wel onwijs bijzonder om te zien. Raj ziet op een gegeven moment een truck met mensen en wijst ons erop dat er een dood persoon ligt. Er omheen een aantal mannen die duidelijk verdrietig zijn.
Aan het einde van de middag komen we aan in ons hotel Pleasant Havelli. Het hotel geeft ons meteen een goed gevoel en het blijkt ook een hele goede keuze met een prima prijs-kwaliteit verhouding. Het is sfeervol, de medewerkers vriendelijk en het restaurant is gevestigd op het dak met werkelijk een prachtig uitzicht over onder andere het verlichte Fort. We gaan eerst fotograferen in het kleine stadje dat in en om het fort is gelegen. Het is heel erg mooi maar ook toeristisch waardoor het een grotere uitdaging is om de mooie beelden te vinden. Ik zie ze zelden in de winkelstraten. We vinden al snel een straatje waar mensen wonen en we komen een medewerker van het hotel tegen die zich afvraagt hoe snel we hier zijn gekomen want hij was op de motor en vertrok tegelijkertijd. Hij woont in deze straat verteld hij. Zonder topplaten gaan we weer richting ons hotel. We bestellen allebei een pasta op het ‘rooftop restaurant’. Af en toe komt het Indiaanse eten ons nog steeds de neus uit terwijl het in Nederland altijd zo heerlijk is. Maar als je pech hebt krijg je het hier met ontbijt, lunch en diner binnen.
We gaan op tijd slapen en dat is prima te doen in onze kamer. Het is er rustig en schoon en de bedden zijn prima.
dag 21 – maandag 29 januari - Jaiselmer
Raj komt ons om 7:45 uur ophalen om ons naar het festival te brengen. Ik ben bang voor een berg toeristen en dat klopt ook. Het is best interessant maar echt mooie beelden zie ik niet voor me. We lopen mee met een kolonne kamelen met militairen en lopen later een heuvel op. We komen uit bij het prachtige meer dat ik van de foto’s ken en wandelen het hele meer rond. Het mooie licht is er niet meer maar het is wel een bijzondere wandeling. We komen langs een aantal vissers die net hun vangst aan het binnenhalen zijn. Een bijzonder gezicht ook al hoef ik er niet bovenop te staan. We hervatten onze wandeling en lopen helemaal via het fort weer richting het hotel. Onderweg ontbijten we in een knus tentje. Meestal is er vers fruitsap dat hier heel goedkoop is en heerlijk, dus daar beginnen we altijd mee.
In het hotel gaan we even relaxen en lunchen op het prachtige dakterras. We zitten weer op ons bankje met rode bekleding en gele kussens en genieten weer van het mooie uitzicht. In de middag gaan we het fort door waar gewoon mensen wonen maar het is vooral overvol met handelswaar en toeristen. Je hebt er wel een prachtig uitzicht over de stad. Als we het stadje weer inlopen zien we een paar jongens met een bal in de weer. Altijd leuk om vast te leggen. Ik zie dat een vrouw meekijkt en ondertussen bezig is de groenten voor de avond klaar te maken. Twee koeien kijken toe; vast in de hoop een lekker hapje te krijgen. Ze worden beloond voor hun geduld want de vrouw geeft hen wat. Ik raak met haar en haar zoon aan de praat. Ze hebben het duidelijk goed. Een mooi huis, een zoon die studeert en we worden uitgenodigd voor de thee. Zo gastvrij en dit zijn zulke mooie momenten. Op een paar roepies zitten deze mensen niet te wachten en het is gewoon fijn dat ze gewoon aardig zijn zonder iets te verwachten. We bedanken de vrouw en haar zoon en vervolgen onze weg. Ze zon is ondertussen gezakt en het is behoorlijk donker omdat de stroom is uitgevallen.
In de avond kiezen we er voor om in ons hotel te eten waar Rolf weer gaat voor de overheerlijke cannelloni die we gisteren ook hebben gegeten. Ik ga voor de vegetarische biryani met een omelet. Het is veel maar heerlijk. Ik bewaar een stukje omelet en daarnaast een groot deel van de birayni om nog naar de hondjes te brengen. Als we de kleine hongerige pup weer zien heb ik meteen spijt dat ik niet meer omelet heb overgelaten want hij vliegt er bovenop. Het rijstgerecht heeft minder zijn interesse maar zijn moeder weet daar gelukkig wel raad mee. We kruipen weer op tijd in ons heerlijke bed want morgen staat de wekker weer vroeg ingesteld.
dag 22 – dinsdag 30 januari – Jaiselmer – Dun Sam Sands
Het lukt weer om heel vroeg op te staan en we gaan zo snel als mogelijk richting het Gadsisar Sagar Lake met een tuk tuk om er de zonsopkomst te fotograferen. Het is er zo ontzettend prachtig met de tempels in het water. We genieten van de zonsopkomst en maken wat eenvoudige beelden hiervan want er gebeurt weinig in het beeld. Buiten wat toeristen is er nog weinig leven te bekennen. Ik en nog twee professionals willen een tempel fotograferen met de mooie opkomst van de zon maar als altijd weten de Chinezen dat te voorkomen. Ik maak maar een foto van hen. Leuke plaat voor een artikel over de oprukkende Chinezen in het toerisme. Ik heb er nog wel een paar van. Nadat we hen inmiddels wel een beetje zat zijn met hun eeuwige selfies vertrekken ze dan toch uiteindelijk. Ik maak samen met de andere jongens wat foto’s van de tempel en gaan er dan zelf op. Als we een paar foto’s hebben gemaakt, arriveert er een fluitist. Dat is precies wat we kunnen gebruiken in onze beelden! Als we een aantal foto’s hebben gemaakt, geven de Indiaanse fotografen aan dat we hem wel moeten betalen. Uiteraard, we zijn het al gewend dat je overal voor moet betalen. Af en toe zijn er mensen die het juist niet willen dus het is wel eens lastig bepalen maar over het algemeen schatten we het wel aardig in denk ik.
We pakken weer een tuktuk en gaan naar het schooltje vlak bij ons hotel. Als we er heen lopen zie ik een zwijn en als ik wat verder een muurtje voorbij kijk zie ik een kleintje lopen. Hij is zeker niet veel ouder dan een paar dagen en in totaal tellen we zes piepkleine zwijntjes. De moeder kijkt heel apart naar ons en we geven haar wat banaan en druiven die we toevallig bij ons hebben. We lopen een paar minuten later het schooltje binnen en oh wouw, ik zie een heel mooi meisje met een gele omslagdoek. Ze is verlegen, mooi en lief. Ik negeer de andere schreeuwende kinderen die juist op de foto willen. Ik vind die kinderen vaak minder interessant. De verlegen kinderen hebben vaak een zo veel interessantere uitstraling en ik vind het juist leuk hen in plaats van de brutale kinderen aandacht te geven. Ze vindt het wel ok dat ik een foto maak en doet het zo goed. Ik vind haar blik zo prachtig. Als we klaar zijn, geeft ze later aan dat ze graag nog een keer gefotografeerd wil worden. Ze is al stuk zekerder van zichzelf en dit wordt uiteindelijk het mooiste portret dat ik maak voor de donkere achtergrond van het klaslokaal.
Gezien we om 10:00 uur moeten uitchecken gaan we terug naar het hotel en even ontbijten. Als we terug zijn bij het schooltje geef ik het mooie meisje de pen die Rolf mij heeft gegeven. Ik vind het toch jammer dat ik niet wat meer pennen heb genomen want daar wordt heel veel naar gevraagd net als chocolade. Maar als ik moet kiezen voor extra bagage ga ik toch voor de hondenbrokken, die zijn nog veel harder nodig hier met al die broodmagere hondjes. We fotograferen nog even in het schooltje en vertrekken dan met Raj richting de woestijn.
Onderweg zien we al vele kamelen voorbijkomen en als we in de woestijn zijn, zien we niet anders. Wel heel bijzonder. In het Aapno resort krijgen we onze tent aangewezen. Het is echt heel leuk maar een keihard bed en geen douche te bekennen. We pakken een boek en installeren ons voor de tent. Heerlijk wat een stilte hier! Het is niet voor heel lange duur maar dat weten we gelukkig dan nog niet. Ik lees mijn derde boek uit en gaan dan op zoek naar een lunch restaurantje. Dat blijkt nog niet zo eenvoudig en uiteindelijk gaan we met Raj naar eentje toe die een aantal kilometer verderop ligt. Het is sfeerloos maar we willen toch even wat eten voor we de kamelen mogen opklauteren. We hopen dat het eten nog even binnen blijft en vertrekken dan weer snel.
Het is inmiddels tijd voor onze kamelentocht. Er is een tochtje met een kameel bij onze hotelreservering inbegrepen. We huren nog een kameel zodat we er allebei eentje hebben. Ik vind het toch zielig twee mensen op zo’n dier. Twee jongens lopen voor ons en ik krijg het gevoel van mijn eerste ponyrit. Of mocht ik daar toch wel al gelijk alleen mee onderweg? Rolf gaat nog even in de racestand met zijn kameel voor 200 roepies extra. Ik weet hem vast te leggen maar daar blijft het dan bij wat leuke foto’s betreft. Helaas wordt de knalrode ondergaande zon die hier zo mooi kan zijn verspert door een wolkendek. De jongens laten ons even alleen bij dit moment. Na anderhalf uur zijn we terug in het hotel. Wat een commerciële toestand. Het stikte er van de toeristen op een kameel of in een karretje erachter. We vonden het maar matig. De muziek en het eten die ook inbegrepen zijn maken het misschien wel goed…
We zitten allebei met onze oordopjes in voor de tent te lezen. Een jongen komt ons uitnodigen voor de grote tent voor de onze om naar de muziek te luisteren en de dansers te zien. We bedanken hartelijk. Nog nooit hebben via zo’n slechte installatie, zulke keiharde slechte muziek gehoord.
Twee uur later staat de jongen weer voor onze tent om te vragen of we willen komen eten. Daar staan we met onze stalen voerbak het eten van het Indiaanse buffet te scheppen. Rolf grapt iets over schoolkamp. Het is maar goed dat ik niet meer de verwende prinses van vroeger ben… Niet veel later staan we weer buiten om naar ons best knusse tentje te gaan. Het bed hebben we niet eerder zo hard meegemaakt. Ik heb één keer op iets harders geslapen en dat was op de picknicktafel bij de Niagara falls toen ik 18 was en niemand van de groep geld had. Ik vraag nog wat extra dekens om zo hopelijk ietsje zachter te liggen. Toch nog een beetje prinsesje. Als ik al even aan het typen ben, valt er een groot insect op mijn toetsenborg. Ik schrik mij echt rot en geef een gil. Dat beloofd een heerlijke nacht met de gedachten aan deze insecten, de muziek die we nu bij de naastgelegen resorts horen en dat allemaal op een keihard bed. Ik ga maar een poging wagen om te slapen. De oordopjes die ik van Rolf heb gekregen liggen al klaar. Morgen is de derde dag van het festival en die hopen we nu wel grotendeels mee te maken met een kamelenrace en een kite- en baloon event.
Dag 23 – woensdag 31 januari – Jaiselmer – Dun Sam Sands
Aapno resort
De avond zijn we al vroeg gaan slapen waarbij best nog wat geluid was rondom de tent. Als ik iets later wakker wordt door Rolf, vraag ik aan hem wat het geluid is dat ik toch hoor. ‘Dat is nu iemand die echt snurkt’ antwoordt hij. Ongelofelijk wat een kabaal maakt die kerel.
In de ochtend is hij het ook vast die van die gruwelijke rochelgeluiden maakt. Ik sta met een berg spierpijn op. Ondanks de paar lagen dekens waar we op zijn gaan liggen was het bed nog keihard. Gelukkig wel iets geslapen en fit genoeg om vroeg op te staan. Wellicht kunnen we nog een paar kamelen met de zonsopgang fotograferen. Het is met de sunrise een stuk rustiger dan de sunset. Te rustig want er valt weinig te fotograferen en het blijven toeristen op de kamelen. Rolf gaat op de biologen toer en volgt allerlei sporen die hij in het verse zand ontdekt. Kevers, slangen, duizendpoten en hagendissen moeten er zeker leven. Ik maak een paar foto’s maar het boek gaan ze waarschijnlijk niet halen.
Het ontbijt staat klaar en waar we al bang voor waren; een Indiaas ontbijt. Oh ik wil het echt niet en gelukkig ziet de aardige dame die daar wel wat te zeggen heeft, dat wij liever iets meer continentals nodig hebben. Het worden zachte, saaie, witte boterhammen met ui en tomaat. We krijgen ook zwarte thee maar vergeten te vertellen dat we dit zonder suiker willen. Dit ontbijt is echt het slechtste tot nu toe. Maar goed, het is hier nu eenmaal India en soms is het een beetje afzien. Gelukkig krijgen we ook een schaal koekjes die heerlijk zijn dus die gaat op. Raj haalt later fruit voor ons. Er zijn er hier in India die het minder treffen.
Rond 10:00 uur is de zon te hard om te fotograferen want hier zijn echt geen schaduwplekken. We zitten heerlijk voor onze tent te schijven en lezen en alleen de vliegen zijn vreselijk irritant. Vanmiddag gaan we naar de laatste dag van het festival en voor ons de meest interessante zoals het er uit ziet. Een kamelen race en een kite en balloon wedstrijd.
Die middag is er een enorme massa op de been voor het festival. Er staan diverse tentjes en we zouden ergens een omelet moeten kunnen scoren maar we houden het bij een zakje pinda’s. Bij de races staan zoveel mensen die naar mijn idee al uren zitten te wachten. Na een half uur dat wij er zijn gaat het dan toch echt gebeuren. We zijn een beetje brutaal en gaan bij het hek zitten. Op een stoel zitten ergens achterin gaat het niet worden als we willen fotograferen. Ik gokte op de kamelen dicht in de buurt maar de afstand is nog te ver en na de eerste twee races ga ik toch snel even terug naar de tent om mijn telelens erop te zetten. Doet die ook nog wat deze reis. Bij de races wil ik geen lenzen wisselen want er is zoveel stof hier in de woestijn. Ik fotografeer ook daar met mijn plastic hoes tegen stof en water. Dit soort fijnstof is zo slecht voor camera apparatuur. Als ik mijn telelens erop heb zitten kan ik nog een race fotograferen en dan is daarna de chaos zo groot dat ik Rolf niet meer kan terugvinden. We gaan dus allebei onze eigen weg. Ik fotografeer de kamelen zoveel mogelijk met hun eigenaren, maar op de meeste zitten toeristen. Verder loop ik richting de tien vliegers die ik in de verte zie. Ik hoop wel dat er later nog meer vliegers te zien zijn en dat de ballonnen wel opgaan, want die horen wel in het beeld dat ik voor ogen heb. Na vele meters door het diepe zand te hebben afgelegd, blijkt toch echt dat hier duizenden mensen op de been zijn voor welgeteld deze 10 vliegers. Het is echter heel lastig om een interessant beeld te krijgen. Ik zie een paar mooie vliegers en kamelen met mooie berijders erop maar rust komt er niet in het beeld. Het is zo’n chaos. Ondertussen wordt er wel 10 keer gevraagd of ik met mensen op de foto wil. Ik begrijp er niets van, maar schijnbaar ben ik net zo bijzonder voor hen als dat ik de Indiërs vind. En dat met mijn haar onder het stof dat hoognodig een kapper nodig heeft en mijn witte broek die allang niet meer wit is. Het is rond half 8 dat ik weer bij onze tent kom en dus allang donker. Rolf vraagt zich vast af waar ik blijf. Maar hij is er nog niet en Raj, die even door dj speelt, heeft hem ook al die tijd niet gezien. Ik ben benieuwd naar zijn beelden terwijl ik de mijne bekijk. Een half uur later komt Raj vragen of Rolf er al is en ik antwoord dat het niet het geval is en ik mij nu wel afvraag waar hij blijft want fotograferen is nu echt niet meer mogelijk. We kijken naar een balloon die ze achter onze tent toch naar boven proberen te krijgen. Door de wind zijn ze helaas niet opgestegen en bij deze gaat het ook niet lukken. Inmiddels komt Rolf ook aangelopen. We zijn op dezelfde plek geweest maar door de mensenmassa zijn we elkaar toch niet tegengekomen.
We doorstaan nog even de herrie die uit de grote tent komt en gaan dan richting het gedeelte dat als restaurant dienst doet en pakken braaf onze voederbak zodat we ons Indiaanse eten voor die avond kunnen opscheppen. Ik heb behoorlijke trek en gelukkig smaakt het ook wel. Gezien er niet veel te doen is en het restaurant niet echt sfeervol is om er langer te verblijven gaan we richting ons keiharde bed om vroeg te slapen.
Dag 24 – donderdag 1 februari – Jaiselmer – Dun Sam Sands – Bikaner
We gaan vanmorgen niet fotograferen want het is gewoon niet echt bijzonder maar rond 7:00 uur zijn we wel klaar wakker. Ik wil zo graag douchen maar er is geen douche. Er zijn wel twee kranen met daarbij geschreven hot en cold. Je kan het in een emmer laten lopen en die over je heen storten. Dit was dus onze minst comfortabele kamer tot nu toe, maar toch was het wel een belevenis die we niet hadden willen missen. Als het festival er niet was geweest dan hadden we wel aan één nacht voldoende gehad.
Om 9:00 uur is alles ingepakt en gaan we richting Bikaner, onze volgende bestemming en weer meer richting Delhi waar in de nacht van 4 februari ons vliegtuig richting Amsterdam vertrekt. We zijn wel weer toe aan de mensen in Nederland die ons lief zijn, aan de AH met al onze lekkere dingetjes die anders zo normaal zijn maar waar we nu alleen over kunnen fantaseren, aan de kapper want mijn haar is chaos en weer onze schone huizen waar alle kleding schoon in de kast ligt. En een badkamer waar geen urinelucht vandaan komt.
We hebben eerst nog een hele reis voor de boeg. Het duurt wel een paar uur voor we in Bikaner zijn. We hebben voor deze plaats gekozen omdat deze in de buurt van de rattentempel ligt die we graag willen bezoeken. Rolf wil een foto waarbij hij op de grond ligt en de ratten over hem heen lopen. Ik gok erop dat hij dit niet gaat doen.
Aan het einde van de middag komen we aan bij het Sagar hotel waar Raj ons hotel heeft geboekt. We hebben gekeken wat hij voorstelde en wat we zelf hadden geboekt. Als we de onze mooier vonden dan gaven we aan dat we helaas niet meer konden annuleren anders bleef hij bezig. Maar het Sagar zag er beter uit en is inderdaad prima voor maar 2.000 roepies voor een nacht (circa € 26,00) per kamer. Het restaurant is in het midden van het hotel en in de openlucht en het ziet er prima uit dus daar gaan we waarschijnlijk wel eten. Eerst pakken we onze apparatuur waarna Raj ons naar het fort brengt. Het is niet zo bijzonder voor reisfotografen dus Rolf gaat heerlijk zijn baard laten scheren en ik doe een poging te fotograferen. Ik leg een paar jongetjes vast en probeer een gigantisch grote zwarte stier op een mooie manier vast te leggen maar er is teveel chaos omheen. Het hele stuk wandelen we terug met een ijsje van 70 roepies. Langs de lange weg komen we geen enkel restaurant tegen dat beter dan die in ons hotel kan zijn dus we besluiten daar na een douche te gaan eten. Gezien in onze tent in de woestijn van Jaiselmer geen douche was en mijn haar een stofnest is voor mijn gevoel zijn we daar wel aan toe. We eten een pittige tomaten- en spinaziesoep en een spaghetti met spinazie en kaas en een soort van gevulde loepia met groenten. Het is prima maar wij koken toch meestal wel beter als het om westers eten gaat.
Dag 25 – vrijdag 2 februari – Bikaner – Deshnok - Mandawa
Gezien het niet heel interessant is in Bikaner laten we de camera’s in de koffer zitten en gaan ontbijten. Het is vooral weer heel Indiaas maar gelukkig zijn er ook pancakes en omeletten. Rolf besteld een omelet zodat we die nog aan de poesjes kunnen geven. Er loopt hier een grijze moederpoes met een ontzettend leuke kitten die al wel wat ouder is en helaas bang is voor ons. Jammer genoeg hoorden we hem regelmatig miauwen maar als we wat eten voor ze hebben zijn ze onvindbaar. Ik zet het schoteltje onder de tafel waar ze een keer onder kropen in de hoop dat ze het vinden.
We gaan onze koffers pakken en iets na 9:00 uur zijn we op weg naar Deshnok voor de rattentempel. We verwachten er allebei niet veel van. Ik heb een kleine tempel met ratten voor ogen waar je verder niet in kunt maar dat is niet zo. Het is er best groot en er lopen veel mensen rond. We zien geen enkele buitenlandse toerist. Er lopen uiteraard heel veel ratten en er ligt zoveel eten voor ze en er staan grote schotels waar liters melk in worden gegooid waar ze rondom zitten te drinken. Het is best een schattig gezicht al zal niet iedereen zo denken en elke keer als er een rat over mijn voeten loopt of te dicht bij mij komt schrik ik toch. Als we weer weg willen zie ik een heel oude vrouw met lichte blauwe ogen en een rood gewaad. We willen haar graag fotograferen maar communiceren met haar is lastig. Een man die ook uit India komt, lukt het ook niet omdat de verschillende dialecten dat niet mogelijk maken. Ze gaat een rondje langs de tempel en ik wil het nog niet opgeven. Als ze er mee klaar is doe ik nog een poging. Met wat hulp van een jongen lukt het nog om haar op de juiste plek te krijgen. We krijgen weinig tijd maar hopelijk zit er een mooi portret bij. We geven haar geld want het is duidelijk dat ze arm is en ik raak haar even aan om te bedanken. Ik krijg een aai over mijn bol. Wat is dit toch bijzonder. Buiten bij de auto zie ik nog een oude vrouw zitten. Minder bijzonder maar we wagen toch een poging. De foto lukt aardig maar met deze vrouw hebben we allebei duidelijk geen klik. Een paar minuten later zijn we op weg naar Mandawa. De weg is lang en we zien vooral veel droge stukken en af en toe hele groene met tarwe. Verder zien we geiten, koeien en af en toe een kameel op de weg. Maar de grootste stukken lijken op elkaar en zijn niet interessant.
Fatepur is een van de dorpjes waar we doorheen rijden. Deels lijkt het een verlaten oorlogsgebied, maar met prachtige oude verlaten havelli’s. Wat moet het hier vroeger mooi geweest zijn.
Het is rond 16:00 uur als we arriveren bij het Radhika havelli hotel. Wouw, het is er zo mooi! Het is een hotel dat we zelf hebben gevonden en wat Raj anders ook had aangeraden. In de statige hoge hal worden we hartelijk ontvangen met een kleurige slinger en een welkomstdrankje. De medewerkers brengen ondertussen onze koffers naar boven en wij volgen even later om onze camera’s te pakken. De zin die we in Bikaner hadden om weer naar huis te gaan is verdwenen. Mandawa is een klein dorp en echt heel leuk en minder druk, dus we gaan snel met onze camera’s naar buiten nu het licht mooi wordt. We zien een man de krant lezen en een koe die nadert. De krantenlezers zijn naar mijn idee de intelligentere mensen die het prima vinden als we hen fotograferen. We zien ze door heel India, in een stalletje, tegen een muurtje geleund of hurkend op de stoep. De koe gaat uiteindelijk de tenen en benen likken van de man die gewoon doorleest. We zijn nu al blij met dit beeld. We gaan een andere richting op en komen in een straat waar duidelijk armere mensen wonen en waar ik een leuk meisje zie en een koe die nadert. Het lukt om ze beiden in beeld te brengen en met mijn andere oog zie ik dat in het nog lege kader een vrouw nadert. Yes! Naast de vrouw komt ook nog een jongetje in de deuropening staan. Het beeld is compleet. Ik geef beide kindjes een aantal roepies die zo snel uit mijn handen gegrist worden dat ik niet de kans krijg om het gewoon te geven. Dat we hier moesten oppassen was al duidelijk gemaakt en dat gaan we maar goed doen. Een aantal kinderen lopen bedelend met ons mee en het wordt even te veel. Aan het einde van de straat met tegenlicht dat nu echt aan het verdwijnen is staat een mooie tempel. Hier moeten we morgenochtend vroeg maar terug gaan. We wandelen weer terug naar onze havelli waar we gaan opknappen voor het diner in het kasteel van Mandawa. Hier is ook een hotel in gevestigd en zeker aan te raden. Het eten is er prima en de bediening bestaat uit twee jongens die heel gezellig zijn. Een mooie afsluiter dit diner van onze bijzondere reis. Morgen eten we thuis bij Raj waarna hij ons naar het vliegveld gaat brengen.
Dag 26 – zaterdag 3 februari – Bikaner – Mandawa
Na een onrustige nacht, misschien omdat het onze laatste in India is, staan we toch vroeg op om hopelijk nog een paar mooie beelden te maken. Rolf is goed op dreef vandaag en maakt een prachtige foto van een vrouw, man en hond als ik vraag of we mogen fotograferen. Verdorie nog aan toe want bij mij gaan ze poseren wat ik juist nu niet wil. Als ik het bijna opgegeven heb en we richting onze havelli lopen zien we een vrouw en een baby die in iets te fel licht inmiddels zitten maar we besluiten haar toch te fotograferen als ze toestemming heeft gegeven. Ze is best mooi en heeft een rood gewaad aan. Haar kindje heeft de zwart omlijnde ogen. Op een gegeven moment gaat ze roken en haar kindje verdwijnt onder een dikke rook laag. Uiteraard leg ik het vast.
Als laatste zie ik het straatje dat Rolf eerder had gezien, alleen is het totaal verlaten. Toch blijven we er hangen in de hoop dat er iets gebeurt. Op een gegeven moment hoor ik overduidelijk een geit dus we wachten nog even geduldig af. En ons geduld wordt beloond want ineens stapt er een geit een deur uit gevolgd door een kleurrijk geklede vrouw. Wouw wat een geluk! De vrouw vindt het geen enkel probleem dat we haar fotograferen samen met een kindje dat om haar heen hangt. Wat een mooie platen levert dit op. Ook mogen we nog even bij haar binnen op het erf kijken en even later nemen we afscheid. Enthousiast over deze afsluiter wandelen we weer terug naar de havelli om onze spullen te pakken. Voor 12:00 uur zit alles weer in de grote Suzuki en vertrekken we richting Delhi. Een prachtige fel blauwe vogel vliegt een stukje naast ons mee.
Raj heeft duidelijk honger. Als hij als een idioot rijdt dan is er vaak wat en het blijkt dat hij maar twee appels heeft gegeten terwijl hij niet op dieet is. Bij een wegrestaurantje eten we gevulde tomaat met kaas en iets dat voor champignons door moet gaan. Wat mij opvalt is dat bij alle toiletten iemand staat met servertjes die ze geven als je naar het toilet gaat in plaats van een toiletrol op te hangen. Uiteraard kost dat roepies. Soms doen ze zelfs de kraan voor je open. Over het algemeen zijn het toiletmannen in plaats van toiletvrouwen die we bij ons gewend zijn. Het zijn ook de mannen die in de restaurants serveren en we hebben geen kamermeisje gezien, ook daar weer de mannen die schoonmaken. De vrouwen daar en tegen vegen wel de straten, sjouwen met stenen in de bouw of werken in het veld.
Raj woont in een buitenwijk van Delhi waar hij met zijn broer, schoonzus, neefje, nichtje en moeder woont. Twee kamertjes waarvan één met een tweepersoonsbed waar wij op mogen plaatsnemen en waar de tv aanstaat. De andere kamer is van Raj. Wellicht zijn er nog meer kamers maar die ontdekken we niet. Raj’s zijn broer kookt uitgebreid voor ons; rijst, groetencurry, raita (een yoghurt met groente), captatie en nog wat dingen. Heel gastvrij natuurlijk maar we voelen ons best opgelaten daar zittend op een bed dat niet de onze is; kranten op de beddensprei voor het geval er curry op komt. Wat zijn wij toch ongelofelijk rijk in het westen als je het vergelijkt met India. Op een nieuwsbericht in het Engels horen we dat de minister van Financiën het minimumloon per jaar wil vaststellen op 40.000 roepies. Raj vertelde dat hij 1.000 verdiend per week en dat hij daar ook de onkosten van moet betalen zoals slaapplekken en eten, wat ik mij gewoon niet kan voorstellen. Het is wel duidelijk waarom hij zo aan het ritselen is anders komt hij nooit uit. We bedanken hem voor zijn goede service, wat bij mij inhoudt dat ik de ritten met hem heb overleefd en geven hem een tip dat meer is dan 2 x zijn salaris voor die periode. Het was de bedoeling dat we tot 23:00 uur bij hem thuis zouden blijven maar we vragen 2 uur ervoor of hij ons kan weg brengen. Ik voel mij toch een stuk vrijer op het vliegveld. We moeten er nu alleen vier uur zien te overbruggen die echter snel voorbij gaan. En we genieten ook met een heerlijk Häagen-dazs ijsje dat Rolf voor ons haalt. Ik verheug mij weer zo op het eten in Nederland.
Dag 27 – zondag 4 februari – Delhi - Amsterdam
Na een prima vlucht met mijn favoriete KLM en een kwartier te vroeg landen we op Schiphol. Het is koud en de regen komt met bakken naar beneden maar ik vind het net als na Cuba vorig jaar weer heerlijk om in Nederland te zijn.
Het was absoluut een heel bijzondere reis om op terug te kijken!!
